Các kênh đầu tư thông dụng cho cá nhân

Mỗi kênh đầu tư dù truyền thống hay mới đều có những ưu điểm và khuyết điểm khác nhau, rủi ro đầu tư và lợi nhuận đầu tư kỳ vọng khác nhau. Bài phân tích dưới đây sẽ tóm tắt sơ lược về các kênh đầu tư khác nhau để giúp nhà đầu tư cá nhân có bức tranh tổng quát hơn về những lựa chọn hiện có của mình. Bài viết này thể hiện quan điểm riêng và không mang tính chất khẳng định về đầu tư hay dự đoán về tính sinh lời của từng loại tài sản.

BẤT ĐỘNG SẢN

Ưu điểm:

• Điểm hấp dẫn nhất của kênh đầu tư bất động sản chính là khả năng sinh lợi dài hạn. Với quan niệm “tấc đất tấc vàng” của người Việt Nam thì bất động sản được xem là mảnh đất màu mỡ được rất nhiều người quan tâm.
• Đặc thù của thị trường bất động sản Việt Nam trong những năm vừa qua là quá trình đô thị hóa vô cùng mạnh mẽ xung quanh những thành phố, khu kinh tế trọng điểm cùng với sự phát triển của hạ tầng cơ sở đã và sẽ tiếp tục tạo nền tảng cho sự tăng trưởng của thị trường nói chung trong dài hạn.

Khuyết điểm:

• Cần vốn đầu tư rất lớn, mất nhiều thời gian để thực hiện giao dịch mua bán và đặc biệt, tính thanh khoản của bất động sản là thấp nhất so với các loại hình đầu tư thông thường khác.
• Trái với quan điểm truyền thống của nhiều người trước đây rằng đầu tư bất động sản sẽ chắc chắn sinh lời, diễn biến thị trường bất động sản từ cuối 2007, đầu 2008 cho thấy đầu tư bất động sản, đặc biệt là hoạt động đầu cơ dựa trên nguồn vốn vay sẽ dẫn đến những rủi ro lớn. Từ 2008, thị trường bất động sản đã thực sự đi vào giai đoạn suy thoái kéo dài do hệ quả của một thời kỳ bất động sản tăng nóng do hoạt động đầu cơ ào ạt. Giá của nhiều bất động sản bao gồm cả đất nền và sản phẩm căn hộ thậm chí đã giảm trên 50% so với mức giá thời kỳ đỉnh điểm. Thị trường bất động sản thông thường có chu kỳ tương đối dài và dự đoán sẽ vẫn tiếp tục khó khăn trong vài năm tới do giá bất động sản ở Việt Nam vẫn đang rất cao so với mức thu nhập trung bình của người dân và nguồn cung vẫn còn dư thừa, đặc biệt là đối với sản phẩm chung cư
• Bên cạnh đầu tư kỳ vọng vào sự gia tăng giá trị, đầu tư vào bất động sản cho thuê cũng là một kênh được ưa chuộng như một kênh thay thế cho tiền gửi ngân hàng. Tuy nhiên, do giá bất động sản vẫn còn ở mức tương đối cao nên nhìn chung tỷ suất sinh lời thực sự từ hoạt động cho thuê vẫn thấp (3%-6%/năm tùy loại hình bất động sản) trong khi giá trị đầu tư ban đầu rất lớn.

ĐẦU TƯ CỔ PHIẾU

Ưu điểm:

• Là kênh đầu tư linh hoạt, có thể mua bán dễ dàng và nhanh chóng, đặc biệt với cổ phiếu niêm yết
• Không đòi hỏi vốn lớn và mọi đối tượng đều có thể tham gia.
• Khả năng sinh lợi cao nếu đầu tư đúng thời điểm, có tầm nhìn dài hạn và chọn đúng cổ phiếu để đầu tư

Khuyết điểm:

• Thị trường chứng khoán thường có nhiều biến động khó lường trong ngắn hạn do chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như kinh tế vĩ mô trong nước, biến động kinh tế thế giới, tình hình hoạt động doanh nghiệp, tâm lý nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, yếu tố dòng tiền cho đầu tư và các sự kiện kinh tế chính trị khác.
• Đầu tư cổ phiếu một cách hiệu quả và sinh lời dài hạn đòi hỏi nhà đầu tư phải bỏ nhiều thời gian để theo dõi, tìm hiểu sát sao về tình hình kinh tế, am hiểu thị trường chứng khoán, hiểu rõ về cổ phiếu công ty mình (đặc thù ngành, đặc thù doanh nghiệp, lợi nhuận, tiềm năng tăng trưởng và các yếu tố khác) lựa chọn đầu tư và cũng đòi hỏi tính kỷ luật trong đầu tư để đảm bảo chiến lược đề ra ban đầu được thực hiện mà không bị ảnh hưởng bởi tâm lý đám đông khi thị trường biến động.
• Nhà đầu tư cá nhân thường dễ bị chi phối bởi yếu tố tâm lý đám đông khi thị trường biến động nên khó kiên định với chiến lược đầu tư mình đã đề ra ban đầu nên có thể khó đạt được kết quả đầu tư như kỳ vọng.
• Nhiều nhà đầu tư cá nhân có tâm lý đầu tư ngắn hạn hơn là đầu tư dài hạn. Đầu tư cổ phiếu ngắn hạn phụ thuộc lớn vào khả năng phán đoán thị trường cũng như một phần sự may mắn khi lựa chọn thời điểm nên rủi ro sẽ cao hơn so với chiến lược đầu tư dài hạn.

QUỸ MỞ - CƠ HỘI ĐẦU TƯ MỚI

Quỹ Mở hiện chiếm trên 80% các Quỹ Tương Hỗ (mutual funds – bao gồm Quỹ mở, quỹ đóng, quỹ ETF, quỹ Bất động sản REITS) hoạt động trên thế giới, tổng giá trị đạt đến 23,8 nghìn tỷ Đô la Mỹ vào cuối năm 2011. Tại nhiều quốc gia, giá trị tài sản của các Quỹ Mở chiếm một tỉ lệ tương đối lớn trên GDP, ví dụ như tại châu Á, các Quỹ này chiếm trên 25% GDP tại Singapore, Thái Lan, và Malaysia.

Cộng gộp được lợi thế của những kênh đầu tư khác, Quỹ Mở có thể được xem là một lựa chọn đầu tư phù hợp với việc tích lũy đầu tư tài chính cho cá nhân. Quỹ Mở, nói nôm na là một sản phẩm quy tụ nguồn vốn đầu tư với quy mô lớn nhỏ khác nhau từ các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức và từ đó sử dụng nguồn vốn này để đầu tư vào các loại tài sản khác nhau.

Quỹ Mở có thể là quỹ chuyên đầu tư vào cổ phiếu, chuyên đầu tư vào trái phiếu hoặc tiền gửi hoặc là quỹ hỗn hợp, tức đầu tư cùng lúc vào nhiều loại tài sản. Mỗi loại hình Quỹ mở có mức độ rủi ro và tỉ suất sinh lời kỳ vọng khác nhau và sẽ phù hợp với những nhà đầu tư khác nhau.

Các lợi thế có thể kể đến của Quỹ mở bao gồm 6 lợi ích chính cho nhà đầu tư:

• Thứ nhất, nhà đầu tư có thể lựa chọn đầu tư vào Quỹ mở một cách vô cùng linh hoạt, cả về thời điểm đầu tư cũng như số tiền đầu tư tại mỗi thời điểm. Sự linh động này cho phép nhà đầu tư có thể thực hiện đầu tư với những số tiền nhỏ nhất và tích lũy để đầu tư theo dòng thu nhập thường xuyên của mình. Qua đó, đạt được mục tiêu tài chính đã được nhà đầu tư đặt ra. Do sự linh hoạt này, nhà đầu tư có thể bắt đầu đầu tư ngay từ hôm nay. Đầu tư không bao giờ quá sớm và cũng không bao giờ quá muộn.
• Thứ hai, Quỹ Mở được quản lý bởi Công ty quản lý quỹ với một đội ngũ các chuyên gia đầu tư chuyên nghiệp và nhiều kinh nghiệm. Đội ngũ chuyên gia này có đầy đủ thông tin về thị trường nói chung và về từng khoản đầu tư nói riêng, cùng với quy trình quản trị rủi ro chặt chẽ, do đó có thể thay các nhà đầu tư chủ động ra quyết định và theo dõi từng khoản đầu tư. Từ đó, nhà đầu tư khi góp tiền đầu tư vào Quỹ mở sẽ tiết kiệm được thời gian và công sức thực hiện việc nghiên cứu đầu tư và vẫn đạt được hiệu quả đầu tư cao trong dài hạn.
• Thứ ba, với tính chất tập trung nguồn vốn từ nhiều cá nhân, tổ chức, Quỹ mở đạt được quy mô lớn và từ đó tiến hành đầu tư vào một danh mục đa dạng. Nếu là quỹ cổ phiếu, danh mục này có thể đầu tư lên đến trên 30 cổ phiếu thuộc các ngành nghề đa dạng. Hoặc nếu là quỹ trái phiếu, danh mục cũng có thể đầu tư vào nhiều loại trái phiếu đa dạng khác nhau nhờ vào quy mô nguồn vốn của Quỹ. Như dân gian thường có câu “Đừng bỏ hết trứng vào một rổ”, điều này cũng đúng với hoạt động đầu tư. Đa dạng hóa danh mục đầu tư sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trong khi vẫn đạt được mục tiêu đầu tư đề ra. Với Quỹ mở, dù đầu tư với khoản tiền lớn nhỏ bất kỳ, nhà đầu tư đều đạt được sự đa dạng hóa này thông qua việc sở hữu chứng chỉ quỹ. Thứ tư, Quỹ mở là một loại hình quỹ đầu tư công chúng, được quản lý chặt chẽ bởi luật và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhằm đảm bảo tối đa quyền lợi của nhà đầu tư. Mọi hoạt động đầu tư được thực hiện theo khuôn khổ quy định chung của pháp luật và mọi thông tin được minh bạch đến nhà đầu tư. Điều này đem đến cho nhà đầu tư sự an tâm rằng tiền nhà đầu tư giao phó được đầu tư một cách minh bạch, hiệu quả và chuyên nghiệp nhất.

Đầu tư, dù là loại hình nào cũng luôn đi kèm với những rủi ro nhất định. Và kinh nghiệm đúc kết cho thấy, cách tốt nhất để hạn chế rủi ro luôn là đa dạng hóa công cụ và danh mục đầu tư và đồng thời có tầm nhìn dài hạn khi hoạch định chiến lược đầu tư. Một sự kết hợp hài hòa giữa các kênh đầu tư truyền thống và kênh đầu tư mới dựa trên khả năng tài chính và kế hoạch tài chính của mình sẽ đem lại cho nhà đầu tư hiệu quả đầu tư cao nhất.